Cách phân biệt ăn trực hay ăn chực và quy tắc dùng từ chuẩn tiếng Việt

**Ăn trực hay ăn chực** là câu hỏi thường gặp khi học sinh viết văn. Nhiều người dùng sai từ “ăn trực” thay vì “ăn chực”. Cách phân biệt hai từ này nằm ở nghĩa gốc và cách dùng trong tiếng Việt. Các thầy cô giáo đã tổng hợp những mẹo nhớ đơn giản giúp học sinh không còn nhầm lẫn.

Ăn trực hay ăn chực, từ nào đúng chính tả?

“Ăn chực” là từ đúng chính tả trong tiếng Việt. Nhiều người thường nhầm lẫn giữa ăn chực hay ăn trực vì cách phát âm gần giống nhau.

Bạn đang xem: Cách phân biệt ăn trực hay ăn chực và quy tắc dùng từ chuẩn tiếng Việt

Từ “chực” mang nghĩa là đợi sẵn, rình sẵn để làm việc gì đó. Còn “trực” có nghĩa là làm nhiệm vụ canh gác, theo dõi.

Khi nói về hành động đợi chờ để được ăn nhờ, xin ăn thì phải dùng “ăn chực”. Ví dụ: “Thằng bé hay ăn chực cơm nhà hàng xóm”.

Để tránh nhầm lẫn, các em có thể liên tưởng: Người “ăn chực” thường phải “chực chờ” người khác ăn xong mới được ăn. Còn “trực” thường đi với “trực nhật”, “trực ban”.

Một số trường hợp sai thường gặp như: “Con mèo ăn trực ở cửa bếp” – câu đúng phải là “Con mèo ăn chực ở cửa bếp”.

“Ăn chực” – nghĩa gốc và cách dùng đúng

“Ăn chực” là cách viết đúng chính tả trong tiếng Việt. Từ này có nguồn gốc từ việc một người đứng chờ đợi, rình rập để được ăn nhờ của người khác.

Xem thêm : Châm trước hay châm chước trong tiếng Việt và cách dùng chuẩn xác nhất

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa “chực” và “trực”. Hai từ này có nghĩa hoàn toàn khác nhau. “Chực” nghĩa là đứng chờ đợi, còn “trực” là làm nhiệm vụ canh gác.

Khi nói về hiện tượng nước sắp trào ra khỏi nồi, ta cũng dùng từ trực trào hay chực trào. Đây là một ví dụ điển hình về việc sử dụng từ “chực” để chỉ trạng thái sắp sửa xảy ra.

Ví dụ sai: “Thằng bé hay ăn trực ở nhà hàng xóm”
Ví dụ đúng: “Thằng bé hay ăn chực ở nhà hàng xóm”

Để tránh nhầm lẫn, bạn có thể ghi nhớ: “chực” thường đi với các hành động chờ đợi, rình rập. Còn “trực” thường gắn với công việc, nhiệm vụ như trực ban, trực chiến.

“Ăn trực” – cách dùng sai thường gặp và nguyên nhân

“Ăn trực” là cách dùng sai, từ đúng phải là “ăn trưc”. Đây là lỗi thường gặp do phát âm không chuẩn và thói quen viết theo âm địa phương.

Nhiều học sinh hay nhầm lẫn khi viết từ này vì cách phát âm trong tiếng Việt. Chữ “trực” có nghĩa là “canh gác, túc trực” nên không liên quan đến bữa ăn.

Từ “trưc” trong “ăn trưc” có nguồn gốc từ tiếng Hán, nghĩa là “bữa ăn giữa ngày”. Cách viết này đã được chuẩn hóa trong từ điển tiếng Việt.

Ví dụ cách dùng đúng:
– “Mẹ đang nấu cơm trưc cho cả nhà”
– “Giờ ăn trưc ở trường là 11h30”

Ví dụ cách dùng sai:
– “Hôm nay ăn trực muộn quá”
– “Đến giờ ăn trực rồi”

Để tránh nhầm lẫn, có thể ghi nhớ quy tắc: Từ “trực” chỉ dùng cho việc canh gác, còn “trưc” dùng cho bữa ăn giữa ngày.

Phân biệt “chực” và “trực” trong các ngữ cảnh khác

“Chực” và “trực” là hai từ có cách viết và ý nghĩa hoàn toàn khác nhau. Trong cụm từ “ăn trực hay ăn chực“, từ đúng là “ăn chực” – nghĩa là ăn không, ăn nhờ của người khác.

Xem thêm : Sắc xảo hay sắc sảo và cách phân biệt từ ngữ dễ nhầm lẫn trong tiếng Việt

“Chực” mang nghĩa rình rập, chờ đợi để làm việc gì đó. Ví dụ: “Con mèo chực bắt chuột”, “Thằng bé chực sẵn để xin kẹo”.

“Trực” lại có nghĩa là làm nhiệm vụ canh gác, theo dõi trong một khoảng thời gian. Ví dụ: “Bác sĩ trực đêm tại bệnh viện”, “Lính gác trực ở cổng”.

Để tránh nhầm lẫn, bạn có thể ghi nhớ: Khi nói về việc ăn không của người khác thì dùng “chực”. Còn khi nói về công việc canh gác, theo dõi thì dùng “trực”.

Một mẹo nhỏ giúp phân biệt: “Chực” thường đi với các hành động mang tính chờ đợi, rình rập. “Trực” thường gắn với công việc, nhiệm vụ được giao.

Mẹo nhớ để không nhầm lẫn giữa “ăn chực” và “ăn trực”

“Ăn chực hay ăn trực” là một trong những cặp từ dễ gây nhầm lẫn cho học sinh. Từ đúng là “ăn chực”, nghĩa là ăn nhờ, ăn xin hoặc đợi chờ để được ăn. Còn “ăn trực” là cách viết sai.

Để dễ nhớ, bạn có thể liên tưởng “ăn chực” với từ “chực chờ” – nghĩa là đứng chờ đợi một điều gì đó. Giống như một người đói bụng đứng chờ đợi được cho ăn vậy.

Ví dụ câu đúng:
– Thằng bé hay đến nhà hàng xóm ăn chực.
– Con mèo đứng chực trước cửa bếp chờ được cho cá.

Ví dụ câu sai:
– Con chó đứng ăn trực trước cửa nhà.
– Cậu bé nghèo phải đi ăn trực qua ngày.

Một mẹo nhỏ nữa là “chực” thường đi với “chờ” tạo thành từ ghép “chực chờ”. Vì vậy khi viết “ăn chực”, bạn nên nghĩ đến hình ảnh một người đang chực chờ để được ăn.

Phân biệt “ăn chực” và “ăn trực” trong tiếng Việt Việc phân biệt **ăn trực hay ăn chực** là một vấn đề thường gặp trong cách dùng từ tiếng Việt. Cách viết đúng chính tả là “ăn chực” – nghĩa là ăn không, ăn nhờ của người khác. Từ “trực” chỉ dùng trong các trường hợp như trực ban, trực nhật và không kết hợp với từ “ăn”. Các em cần ghi nhớ nghĩa gốc của từng từ để sử dụng chính xác trong giao tiếp và học tập.

Nguồn: https://chinhta.org
Danh mục: Động từ