Cách viết đúng bánh chưng hay bánh trưng và quy tắc phân biệt trong tiếng Việt

**Bánh chưng hay bánh trưng** là câu hỏi thường gặp của nhiều học sinh khi viết văn. Cách phân biệt hai từ này nằm ở nghĩa gốc và cách dùng trong tiếng Việt. Các quy tắc chính tả đơn giản giúp phân biệt chính xác từng trường hợp cụ thể.

Bánh chưng hay bánh trưng, từ nào đúng chính tả?

“Bánh chưng hay bánh trưng” là câu hỏi nhiều học sinh thường nhầm lẫn. Cách viết đúng chính tả là “bánh chưng”, vì đây là từ Hán Việt có nghĩa là “bánh vuông”.

Bạn đang xem: Cách viết đúng bánh chưng hay bánh trưng và quy tắc phân biệt trong tiếng Việt

Từ “chưng” trong “bánh chưng” có nguồn gốc từ chữ Hán 烝 (zhēng), chỉ phương pháp nấu bằng hơi nước. Còn “trưng” là một từ hoàn toàn khác, thường dùng với nghĩa trưng bày, phô bày.

Nhiều người viết sai thành “bánh trưng” do phát âm không chuẩn hoặc nghe theo thói quen. Để tránh nhầm lẫn, có thể ghi nhớ bánh chưng là món ăn truyền thống được chưng, nấu bằng nước.

Ví dụ cách dùng đúng:
– “Tết đến, mẹ gói bánh chưng xanh”
– “Bánh chưng là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền”

Ví dụ cách dùng sai:
– “Bánh trưng ngon quá”
– “Tôi thích ăn bánh trưng”

Tìm hiểu về từ “chưng” trong tiếng Việt

“Chưng” là từ đúng chính tả khi nói về món bánh chưng và hoạt động chưng tết hay trưng tết. Từ này bắt nguồn từ phương pháp nấu chín bằng hơi nước.

Nhiều người thường nhầm lẫn viết thành “bánh trưng” do phát âm không chuẩn hoặc ảnh hưởng từ phương ngữ. Tôi thường gặp học trò viết sai trong các bài văn tả về Tết Nguyên đán.

Để dễ nhớ, bạn có thể liên tưởng đến động từ “chưng cất” – quá trình đun nấu để tạo hơi nước. Món bánh truyền thống cũng được nấu chín bằng cách chưng trong nồi nước sôi.

Một số ví dụ sử dụng đúng:
– Mẹ gói bánh chưng đón Tết
– Nhà em chưng hoa mai đỏ thắm
– Nồi bánh chưng sôi sùng sục

Xem thêm : Dùm hay giùm – Giải đáp thắc mắc về cách viết đúng trong tiếng Việt

Còn “bánh trưng”, “trưng Tết” là cách viết sai hoàn toàn và cần tránh sử dụng trong văn viết chính thống.

Phân tích từ “trưng” và cách dùng

“Trưng” là từ đúng chính tả khi dùng trong các từ ghép như bánh trưng, sáng trưng hay sáng chưng. Từ này có nguồn gốc từ chữ Hán, mang nghĩa “bày ra”, “phô bày”.

Trong tiếng Việt, “trưng” thường xuất hiện trong các từ ghép như trưng bày, trưng cầu, trưng dụng. Riêng với bánh trưng, tên gọi này gắn với truyền thuyết Lang Liêu dâng bánh lên vua Hùng.

Một số người hay viết nhầm thành “chưng” do phát âm gần giống. Tuy nhiên đây là hai từ khác nhau hoàn toàn về nghĩa. “Chưng” mang nghĩa nấu, hấp như: chưng cất, chưng hấp.

Để tránh nhầm lẫn, có thể ghi nhớ: “Trưng” là bày ra, còn “chưng” là nấu nướng. Ví dụ: Trưng bày sản phẩm (đúng), chưng bày sản phẩm (sai).

Cách phân biệt và sử dụng đúng “chưng” và “trưng”

“Chưng” là từ đúng chính tả khi nói về món bánh chưng – một loại bánh truyền thống của người Việt Nam. Từ “trưng” mang nghĩa khác hoàn toàn, chỉ hành động bày biện, phô bày ra.

Nhiều học sinh thường nhầm lẫn giữa hai từ này vì chúng có cách phát âm gần giống nhau. Tôi thường dạy học trò một mẹo nhỏ: “Chưng” đi với “bánh” vì đó là món ăn được nấu chín bằng cách chưng, còn “trưng” đi với “bày” vì là hành động trưng bày đồ vật.

Ví dụ cách dùng đúng:
– Tết năm nay, gia đình em gói bánh chưng.
– Cửa hàng trưng bày nhiều mặt hàng đẹp mắt.

Ví dụ cách dùng sai:
– Tết năm nay, gia đình em gói bánh trưng. (❌)
– Cửa hàng chưng bày nhiều mặt hàng đẹp mắt. (❌)

Xem thêm : Dội nước hay giội nước và cách phân biệt chính tả thường gặp trong tiếng Việt

Để tránh nhầm lẫn, bạn có thể liên tưởng: Bánh chưng được chế biến bằng cách chưng nấu trong nước, còn trưng bày là việc bày biện, phô diễn ra bên ngoài.

Một số lỗi thường gặp khi viết “bánh chưng”

“Bánh chưng” là cách viết đúng chính tả, không phải “bánh trưng”. Đây là tên gọi của một loại bánh truyền thống Việt Nam được làm từ gạo nếp, đậu xanh và thịt lợn.

Nhiều học sinh thường viết sai thành “bánh trưng” do phát âm không chuẩn hoặc bị ảnh hưởng bởi từ “trưng bày”. Cách phân biệt đơn giản là “chưng” mang nghĩa nấu chín bằng hơi nước, còn “trưng” là đặt ra cho mọi người xem.

Ví dụ cách dùng đúng:
– Mỗi dịp Tết, mẹ gói bánh chưng để cúng ông bà.
– Bánh chưng được nấu trong nồi khoảng 10-12 tiếng.

Ví dụ cách dùng sai:
– Tết này nhà em có gói bánh trưng.
– Bánh trưng là món ăn truyền thống ngày Tết.

Để tránh viết sai, các em có thể ghi nhớ qua câu thơ: “Bánh chưng xanh, nấu chín trong nồi. Chữ chưng nhớ kỹ, đừng nhầm chữ trưng rồi.”

Mẹo nhớ để không nhầm lẫn giữa “chưng” và “trưng”

“Chưng” là từ đúng chính tả khi nói về món bánh chưng truyền thống của người Việt Nam. Từ này có nghĩa là nấu, hấp thức ăn trong thời gian dài bằng hơi nước.

Nhiều người thường viết nhầm thành “bánh trưng” do phát âm không chuẩn hoặc do thói quen. “Trưng” mang nghĩa hoàn toàn khác – là bày ra, đưa ra để người khác xem.

Cách phân biệt đơn giản là liên tưởng đến cách nấu bánh: bánh được chưng, hấp trong nồi với nước. Ví dụ:
– Đúng: Mẹ đang chưng bánh trong nồi.
– Sai: Mẹ đang trưng bánh trong nồi.

Một mẹo nhớ khác là “chưng” thường đi với các từ chỉ việc nấu nướng như: chưng cất, chưng diện. Còn “trưng” thường đi với các từ chỉ việc trình bày như: trưng bày, trưng cầu dân ý.

Phân biệt “bánh chưng” và “bánh trưng” trong tiếng Việt Việc phân biệt cách viết **bánh chưng hay bánh trưng** đòi hỏi người học cần nắm vững quy tắc chính tả. Từ “chưng” mang nghĩa nấu, hấp thức ăn bằng hơi nước nên bánh chưng là cách viết đúng. Từ “trưng” chỉ có nghĩa bày ra, phô bày nên không phù hợp với món bánh truyền thống này. Người học có thể ghi nhớ quy tắc này thông qua các từ ghép phổ biến như “chưng cất”, “chưng diện” để tránh nhầm lẫn khi viết.

Nguồn: https://chinhta.org
Danh mục: Từ lóng