Cháy xém hay cháy sém và cách phân biệt chính tả thường gặp trong tiếng Việt

**Cháy xém hay cháy sém** là một trong những lỗi chính tả phổ biến của học sinh. Nhiều người viết sai thành “cháy sém” do phát âm không chuẩn. Bài viết phân tích chi tiết cách phân biệt và sử dụng đúng từ này trong tiếng Việt.

Cháy xém hay cháy sém, từ nào đúng chính tả?

“Cháy sém” là từ đúng chính tả trong tiếng Việt. Từ “sém” mang nghĩa là bị cháy một phần, cháy không hoàn toàn.

Bạn đang xem: Cháy xém hay cháy sém và cách phân biệt chính tả thường gặp trong tiếng Việt

Nhiều học sinh thường viết nhầm thành “cháy xém hay cháy sém” do phát âm gần giống nhau. Tuy nhiên cần phân biệt rõ “s” và “x” trong trường hợp này.

Để dễ nhớ, bạn có thể liên tưởng đến các từ cùng họ như: sém lửa, sém khói, sém màu. Tất cả đều viết với chữ “s” chứ không phải “x”.

Ví dụ câu đúng:
– Mẹ nấu cơm bị cháy sém đáy nồi.
– Bức tường nhà bếp bị sém đen vì khói.

Ví dụ câu sai:
– Mẹ nấu cơm bị cháy xém đáy nồi.
– Bức tường nhà bếp bị xém đen vì khói.

Giải thích nghĩa và cách dùng từ “cháy xém” trong tiếng Việt

“Cháy xém” là cách viết đúng chính tả trong tiếng Việt, không phải “cháy sém”. Từ này mô tả trạng thái gần như bị cháy hoặc bị cháy một phần nhỏ.

Từ “xém” trong cụm từ này có nguồn gốc từ âm Hán Việt, thể hiện mức độ gần như hoặc suýt xảy ra. Nó thường được dùng trong nhiều tình huống khác nhau để diễn tả sự việc suýt xảy ra.

Ví dụ cách dùng đúng:
– “Nồi cơm để lâu quá cháy xém đáy rồi”
– “Bé nghịch lửa làm cháy xém tờ giấy”

Để tránh nhầm lẫn, các em có thể ghi nhớ quy tắc: Khi viết từ “xém”, hãy liên tưởng đến từ “xém xém” (gần như, suýt soát) – một từ láy thường gặp trong tiếng Việt. Cách này sẽ giúp các em không viết nhầm thành “sém”.

Tại sao “cháy sém” là cách viết sai và thường gặp?

Xem thêm : Cách viết đúng muôn thuở hay muôn thủa và những điều cần biết khi sử dụng

“Cháy xém” mới là cách viết đúng chính tả trong tiếng Việt. Nhiều người viết sai thành “cháy sém” do phát âm không chuẩn hoặc bị ảnh hưởng bởi phương ngữ địa phương.

Từ “xém” có nghĩa là gần, sắp sửa xảy ra một việc gì đó nhưng chưa xảy ra hoàn toàn. Khi kết hợp với từ “cháy”, nó diễn tả trạng thái gần như bị cháy hoặc bị cháy một phần nhỏ.

Ví dụ cách dùng đúng:
– “Chiếc bánh mì nướng đã cháy xém một góc”
– “May mà tắt bếp kịp, nồi cơm chỉ cháy xém đáy”

Ví dụ cách dùng sai:
– “Mẹ phát hiện cháy sém nồi canh”
– “Bức tường nhà bếp bị cháy sém do đốt vàng mã”

Để tránh viết sai, bạn có thể ghi nhớ quy tắc: Từ “xém” luôn viết với “x”, tương tự như các từ “xém chút nữa”, “xém tí”, “xém xém”.

Một số cách nhớ để không nhầm lẫn giữa “cháy xém” và “cháy sém”

“Cháy sém” là từ đúng chính tả trong tiếng Việt. Từ này dùng để chỉ tình trạng bị cháy nhẹ ở bề mặt, chưa cháy hẳn.

Có một cách dễ nhớ là liên tưởng đến từ “sém” trong “suýt sém” – nghĩa là gần như, suýt xảy ra. Khi đồ vật bị cháy sém thì cũng chỉ gần như bị cháy thôi.

Ví dụ câu đúng:
– Mẹ vội vã chạy ra bếp khi ngửi thấy mùi cháy sém từ nồi cơm.
– Chiếc áo bị cháy sém một góc do để gần ngọn nến.

Ví dụ câu sai:
– Bánh mì nướng bị cháy xém đen thui một mặt.
– Tôi ngửi thấy mùi cháy xém từ trong bếp.

Một mẹo nhỏ để ghi nhớ: Chữ “s” trong “sém” giống như làn khói mỏng manh bốc lên khi vật gì đó mới chỉ bị cháy nhẹ bề mặt.

Các trường hợp dùng từ “cháy xém” thường gặp trong văn nói và văn viết

“Cháy xém” là cách viết đúng chính tả trong tiếng Việt, thể hiện trạng thái gần như bị cháy hoặc bị cháy một phần nhỏ. Từ này thường được sử dụng trong văn nói để diễn tả sự việc suýt xảy ra hậu quả nghiêm trọng.

Nhiều học sinh hay nhầm lẫn viết thành “cháy xém” hoặc “cháy xém”, do phát âm giống nhau trong tiếng Bắc. Cách phân biệt đơn giản là “xém” mang nghĩa “gần như”, còn “xém” không tồn tại trong từ điển tiếng Việt.

Ví dụ câu đúng:
– Món cơm chiên bị cháy xém dưới đáy nồi
– Tôi đã cứu kịp tài liệu trước khi nó bị cháy xém

Ví dụ câu sai:
– Món cơm chiên bị cháy xém dưới đáy nồi
– Tôi đã cứu kịp tài liệu trước khi nó bị cháy xém

Xem thêm : Vững chãi hay vững trãi cách viết đúng và bài tập thực hành cho học sinh

Mẹo nhớ: Hãy liên tưởng “xém” với từ “suýt” – đều mang nghĩa “gần như” sẽ giúp bạn không viết sai chính tả từ này nữa.

Những lỗi chính tả thường gặp khác liên quan đến từ “xém”

Từ “xém” thường bị viết sai thành “xém chút nữa” hoặc “xém tí”. Đây là cách viết không đúng chuẩn trong tiếng Việt.

Cách viết đúng phải là “suýt” hoặc “suýt nữa” để diễn tả việc gì đó gần xảy ra nhưng may mắn không xảy ra. Từ “xém” là từ địa phương, không được chuẩn hóa trong từ điển tiếng Việt.

Ví dụ sai: “Em xém ngã khi chạy xuống cầu thang”
Ví dụ đúng: “Em suýt ngã khi chạy xuống cầu thang”

Để tránh mắc lỗi này, các em có thể ghi nhớ quy tắc: Khi muốn diễn tả việc gì đó suýt xảy ra, luôn dùng từ “suýt” hoặc “suýt nữa”. Từ “xém” chỉ được dùng trong giao tiếp thông thường, không dùng trong văn viết chính thống.

Bài tập thực hành phân biệt “cháy xém” và “cháy sém”

“Cháy sém” là từ đúng chính tả trong tiếng Việt. Từ này diễn tả trạng thái bị cháy nhẹ ở bề mặt, chưa cháy hoàn toàn.

Các em thường viết sai thành “cháy xém” do phát âm không chuẩn giữa “s” và “x”. Tôi có một mẹo nhỏ giúp phân biệt: Hãy nhớ “sém” đi với “sém mùi”, “sém lửa”.

Ví dụ câu đúng:
– Mẹ nấu cơm bị cháy sém dưới đáy nồi.
– Bức tường nhà bếp bị cháy sém do lửa bén.

Ví dụ câu sai:
– Chiếc bánh mì bị cháy xém một góc. (❌)
– Tờ giấy cháy xém vì để gần ngọn nến. (❌)

Để tránh nhầm lẫn, các em có thể ghi nhớ: Từ “sém” thường đi kèm với các từ chỉ sự cháy, nóng như “khét”, “lửa”, “nồi”. Còn “xém” không tồn tại trong từ điển tiếng Việt.

Phân biệt cháy xém hay cháy sém – Cách viết đúng và lưu ý khi sử dụng Việc phân biệt cách viết **cháy xém hay cháy sém** là một vấn đề quan trọng trong chính tả tiếng Việt. Cách viết đúng là “cháy xém”, chỉ trạng thái gần như bị cháy hoặc cháy một phần nhỏ. Các quy tắc chính tả và cách dùng từ này cần được ghi nhớ để tránh sai sót trong giao tiếp và học tập hàng ngày.

Nguồn: https://chinhta.org
Danh mục: Tính từ