Cách phân biệt giành hay dành chuẩn xác trong tiếng Việt cho học sinh

Phân biệt **giành hay dành** là một trong những khó khăn phổ biến của học sinh. Hai từ này có cách viết gần giống nhau nhưng ý nghĩa hoàn toàn khác biệt. Cô giáo sẽ hướng dẫn các em cách phân biệt và sử dụng đúng trong từng trường hợp cụ thể.

Giành hay dành, từ nào đúng chính tả Tiếng Việt?

“Giành” và “dành” là hai từ khác nhau về nghĩa và cách dùng trong tiếng Việt. Việc sử dụng giành hay dành phụ thuộc vào ngữ cảnh cụ thể của câu.

Bạn đang xem: Cách phân biệt giành hay dành chuẩn xác trong tiếng Việt cho học sinh

“Giành” nghĩa là tranh giật, đoạt lấy bằng sức mạnh. Ví dụ: Hai đội bóng giành chiến thắng quyết liệt.

“Dành” có nghĩa là để riêng, nhường lại hoặc sắp xếp cho ai đó. Ví dụ: Mẹ dành phần quà cho con.

Tôi thường gặp học sinh viết sai như: “Hai đội dành chiến thắng” hoặc “Giành thời gian học bài”. Đây là lỗi chính tả phổ biến cần tránh.

Để phân biệt, các em có thể nhớ: Nếu có sự tranh đấu, giằng co thì dùng “giành”. Còn “dành” thường đi với ý nghĩa để dành, nhường lại một cách tự nguyện.

Phân biệt ý nghĩa và cách dùng từ “giành”

“Giành” và “dành” là hai từ dễ gây nhầm lẫn khi sử dụng trong tiếng Việt. Từ “giành” có nghĩa là tranh đoạt, chiếm lấy bằng sức mạnh hoặc thủ đoạn. Còn “dành” nghĩa là để riêng, nhường lại hoặc sắp xếp sẵn cho ai đó.

Khi nói về việc tranh giật, cướp đoạt, ta dùng từ “giành”. Ví dụ: Hai đứa trẻ giành giật hay dành giật món đồ chơi. Còn khi muốn để dành, nhường lại cho ai thì dùng từ “dành”. Ví dụ: Mẹ giành ăn hay dành ăn phần cơm cho con.

Xem thêm : Nhìn kỹ hay nhìn kĩ và cách phân biệt chính tả chuẩn trong tiếng Việt

Một cách dễ nhớ là “giành” thường đi với các từ chỉ sự tranh đoạt như giành giật, giành lấy, giành được. Còn “dành” thường đi với các từ chỉ sự nhường nhịn, để dành như dành cho, dành tặng, dành riêng.

Tôi thường gợi ý học sinh liên tưởng: “Giành” có chữ “gi” giống như “giật”, nên khi thấy có nghĩa tranh giật là dùng “giành”. Còn “dành” đơn giản hơn, chỉ việc để lại cho người khác.

Phân biệt ý nghĩa và cách dùng từ “dành”

“Dành” và “giành” là hai từ dễ gây nhầm lẫn khi sử dụng trong tiếng Việt. Từ “dành” có nghĩa là để riêng, để dành, nhường lại cho ai đó. Còn “giành” mang nghĩa tranh giành, chiếm lấy, đoạt lấy một cách quyết liệt.

Nhiều học sinh thường viết sai “giành hay dành” khi dùng trong các cụm từ phổ biến. Ví dụ: “dành dụm” là để dành từng chút một, không phải dành dụm hay giành dụm. Tương tự, ta nói “dành tặng” vì có ý nghĩa để riêng để tặng, không phải giành tặng hay dành tặng.

Để phân biệt hai từ này, các em có thể nhớ: Nếu hành động mang tính tranh đoạt, giằng co thì dùng “giành”. Còn nếu là để riêng, nhường lại thì dùng “dành”. Ví dụ: “Giành giật miếng ăn” nhưng “Dành phần cho em”.

Một mẹo nhỏ giúp phân biệt là “giành” có chữ “gi” giống như “giằng co”, còn “dành” có chữ “d” giống như “để dành”. Cách ghi nhớ này sẽ giúp các em không bị nhầm lẫn khi sử dụng.

Những lỗi thường gặp khi sử dụng “giành” và “dành”

Nhiều học sinh thường nhầm lẫn giữa giành và dành khi viết bài. Đây là hai từ có cách phát âm gần giống nhau nhưng ý nghĩa hoàn toàn khác biệt.

“Giành” mang nghĩa tranh giành, chiếm đoạt, đấu tranh để có được điều gì đó. Ví dụ: “Đội bóng đá đã đạt giải hay đoạt giải sau khi giành chiến thắng thuyết phục”.

Xem thêm : Dạy học hay dậy học? Giải nghĩa để xác định từ nào đúng chính tả

“Dành” có nghĩa là để riêng, nhường lại hoặc chia sẻ cho ai đó. Ví dụ: “Em dành ghế này cho bạn” hoặc “Mẹ dành dụm tiền mua quà cho con”.

Một mẹo nhỏ để phân biệt: Khi có sự tranh đấu, cạnh tranh thì dùng “giành”. Còn khi muốn chia sẻ, nhường nhịn thì dùng “dành”. Cách nhớ: Giành – Giật, Dành – Để.

Mẹo phân biệt và ghi nhớ cách dùng “giành – dành” chuẩn xác

“Giành” và “dành” là hai từ dễ gây nhầm lẫn khi viết. “Giành” mang nghĩa tranh giật, chiếm đoạt một cách mạnh mẽ. “Dành” thể hiện sự sắp xếp, để riêng hoặc nhường lại cho ai đó.

Cách phân biệt đơn giản nhất là “giành” thường đi với các hành động mạnh như: giành giật, giành lấy, giành quyền. Còn “dành” thường đi với các từ nhẹ nhàng hơn như: dành cho, dành tặng, dành thời gian.

Ví dụ sai: “Em dành lấy quả bóng từ tay bạn”
Ví dụ đúng: “Em giành lấy quả bóng từ tay bạn”

Một mẹo nhỏ để ghi nhớ: “Giành” có chữ “gi” giống như “giật”, thường dùng cho hành động mạnh. “Dành” có chữ “d” giống như “dịu dàng”, thường dùng cho hành động nhẹ nhàng.

Bài tập thực hành phân biệt “giành – dành”

Các em hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau:

• Hai đội bóng đang (…) nhau chiếc cúp vô địch.

– Đáp án đúng: giành
– Giải thích: “Giành” có nghĩa là tranh đoạt, cố gắng đạt được điều gì đó

• Mẹ (…) riêng cho em một góc học tập.

– Đáp án đúng: dành
– Giải thích: “Dành” có nghĩa là để riêng, nhường lại cho ai đó

• Các vận động viên đang (…) huy chương vàng.

– Đáp án đúng: giành
– Giải thích: Đây là hành động cố gắng đạt được thành tích

• Ba đã (…) sẵn phần quà cho em.

– Đáp án đúng: dành
– Giải thích: Thể hiện việc để dành, cất giữ cho người khác

Mẹo nhớ đơn giản: “Giành” luôn đi với hành động tranh đấu, cố gắng. “Dành” thường gắn với ý nghĩa để riêng, nhường lại. Các em có thể tự kiểm tra bằng cách thay thế “giành” bằng “tranh giật” – nếu câu vẫn đúng nghĩa thì dùng “giành”.

Phân biệt giành và dành trong tiếng Việt Việc phân biệt **giành hay dành** đòi hỏi người học cần nắm vững nghĩa gốc của từng từ. Giành mang nghĩa tranh giật, chiếm đoạt còn dành thể hiện sự dành riêng, để dành. Với các mẹo phân biệt đơn giản cùng bài tập thực hành, học sinh có thể sử dụng chính xác hai từ này trong giao tiếp và viết văn.

Nguồn: https://chinhta.org
Danh mục: Động từ