Cách phân biệt núi nở hay núi lở giúp học sinh tránh sai chính tả thường gặp
Nhiều học sinh thường viết sai **”núi nở hay núi lở“** trong các bài văn tả cảnh. Cô giáo Nguyễn Thị Hoa chia sẻ cách phân biệt và sử dụng đúng từ ngữ này. Các em sẽ hiểu rõ nghĩa của từng từ qua những ví dụ thực tế.
Núi nở hay núi lở, từ nào đúng chính tả?
“Núi lở” là từ đúng chính tả trong tiếng Việt. Từ này diễn tả hiện tượng đất đá trên núi bị sụt xuống, trượt xuống do mưa lớn hoặc địa chất không ổn định.
Bạn đang xem: Cách phân biệt núi nở hay núi lở giúp học sinh tránh sai chính tả thường gặp
Nhiều học sinh thường viết nhầm thành “núi nở” do phát âm không chuẩn hoặc nghe theo giọng địa phương. Đây là lỗi chính tả phổ biến cần tránh.
Để dễ nhớ, bạn có thể liên tưởng: Khi đất đá trên núi bị sụp đổ xuống, ta gọi là “lở” – giống như bờ sông bị lở, taluy bị lở. Còn “nở” thường dùng cho hoa nở, bột nở.
Ví dụ câu đúng:
– Mưa lớn kéo dài khiến nhiều điểm núi lở ở miền Trung.
– Cảnh báo nguy cơ núi lở tại các tỉnh miền núi phía Bắc.
Ví dụ câu sai:
– Mưa to gây núi nở ở nhiều nơi.
– Người dân lo lắng vì núi nở sau cơn mưa.
Tìm hiểu nghĩa và cách dùng từ “núi lở”
“Núi lở” là cách viết đúng chính tả, không phải “núi nở”. Từ này chỉ hiện tượng đất đá từ sườn núi bị sụt xuống, trượt xuống do mưa lớn hoặc địa chất không ổn định.
Nhiều học sinh thường viết sai thành “núi nở” vì phát âm không chuẩn giữa âm L và N. Đây là lỗi phổ biến ở các em miền Nam do ảnh hưởng của giọng địa phương.
Để phân biệt, các em có thể nhớ: “Lở” là sụp đổ, trượt xuống. Còn “nở” là phồng lên, to ra. Núi không thể “nở” được mà chỉ có thể “lở” khi bị sạt.
Ví dụ câu đúng:
– Mưa lớn gây núi lở ở nhiều địa phương miền Trung.
– Người dân phải di dời khẩn cấp vì nguy cơ núi lở.
Ví dụ câu sai:
– Mưa lớn gây núi nở ở nhiều địa phương miền Trung.
– Người dân phải di dời khẩn cấp vì nguy cơ núi nở.
Xem thêm : Định kỳ hay định kì? Từ nào đúng chính tả?
Mẹo nhớ: Khi thấy từ “núi” đi kèm với hiện tượng sạt lở, sụp đổ thì luôn dùng “lở” chứ không bao giờ dùng “nở”.
Vì sao không dùng từ “núi nở”?
“Núi lở” là cách dùng đúng chính tả, không phải “núi nở”. Từ “lở” diễn tả hiện tượng đất đá sụt xuống, trượt đổ. Còn “nở” có nghĩa là phồng ra, bung ra.
Nhiều học sinh thường viết nhầm “núi nở” do phát âm không chuẩn giữa “l” và “n”. Đây là lỗi phổ biến ở các em miền Nam khi phân biệt không rõ hai phụ âm này.
Để tránh nhầm lẫn, các em có thể ghi nhớ: Khi núi bị sạt là núi bị “lở”, giống như vết “lở loét” trên da. Còn “nở” thường đi với “nở hoa”, “nở nụ cười”.
Ví dụ đúng:
– Mùa mưa thường xảy ra hiện tượng núi lở gây nguy hiểm.
– Đất lở làm sập nhiều nhà cửa ven sườn núi.
Ví dụ sai:
– Núi nở khiến đường đi bị tắc nghẽn.
– Cảnh báo nguy cơ núi nở ở các tỉnh miền núi phía Bắc.
Các trường hợp dễ nhầm lẫn giữa “nở” và “lở” trong tiếng Việt
Từ “lở” là từ đúng khi nói về hiện tượng sạt lở, sụp đổ của đất đá. Chúng ta thường gặp cụm từ “núi lở đất lở” chứ không phải “núi nở”. Từ “nở” chỉ dùng để nói về sự phát triển, bung ra như hoa nở, nở nụ cười.
Nhiều học sinh thường viết nhầm “núi nở” vì âm thanh gần giống với “lở”. Tôi thường hướng dẫn các em ghi nhớ: Nở là nở hoa, nở nụ cười – còn lở là lở đất, lở núi. Cách phân biệt này giúp các em không bị nhầm lẫn.
Ví dụ câu đúng:
– Mùa mưa đến, nhiều nơi xảy ra tình trạng núi lở gây nguy hiểm.
– Những cánh đồng hoa đang nở rộ đón xuân về.
Ví dụ câu sai:
– Mùa mưa đến, nhiều nơi xảy ra tình trạng núi nở gây nguy hiểm.
– Đất nở làm sập nhiều nhà cửa trong vùng.
Để tránh viết sai, bạn có thể liên tưởng: Lở đi với “lở loét” – chỉ sự sụp đổ, tan rã. Còn nở đi với “nở rộ” – chỉ sự phát triển tươi tốt.
Mẹo nhớ để không bị sai chính tả khi viết “núi lở”
Xem thêm : Chủ trương hay chủ chương và cách phân biệt từ ngữ dễ nhầm lẫn trong tiếng Việt
“Núi lở” là cách viết đúng chính tả, không phải “núi nở”. Từ “lở” diễn tả hiện tượng đất đá trên núi bị sụt xuống, trượt xuống do mưa lũ hoặc địa chất không ổn định.
Để dễ nhớ, bạn có thể liên tưởng đến các từ cùng nghĩa như “sạt lở”, “sụt lở”. Chúng đều dùng “lở” để chỉ trạng thái đất đá bị xói mòn, trôi xuống. Ví dụ: “Mưa lớn gây sạt lở nhiều đoạn núi”.
Một cách nhớ khác là ghép “lở” với các từ khác như “lở loét”, “lở đất”. Từ “nở” chỉ dùng cho sự phát triển, bung ra như “nở hoa”, “nở nang”. Do đó không thể dùng “núi nở” vì trái với bản chất hiện tượng thiên nhiên.
Khi viết về thiên tai, địa chất, bạn luôn dùng “lở” để diễn tả sự sụt giảm, trượt lở. Còn “nở” chỉ dùng cho sự phát triển theo chiều tích cực. Đây là cách phân biệt đơn giản và hiệu quả.
Một số ví dụ câu đúng – sai khi dùng từ “núi lở”
“Núi lở” là cách viết đúng chính tả, không phải “núi nở”. Từ “lở” diễn tả hiện tượng sạt lở, sụp đổ của núi non.
Ví dụ câu đúng:
– Mưa lớn kéo dài khiến núi lở, đất đá đổ xuống gây ách tắc giao thông.
– Người dân phải di dời khẩn cấp vì nguy cơ núi lở sau bão.
Ví dụ câu sai thường gặp:
– Mưa lớn kéo dài khiến núi nở, đất đá đổ xuống gây ách tắc giao thông. (❌)
– Người dân phải di dời khẩn cấp vì nguy cơ núi nở sau bão. (❌)
Để tránh nhầm lẫn, các em có thể ghi nhớ: Từ “lở” thường đi với “núi”, “đất” để chỉ hiện tượng sụt lún, sạt lở. Còn “nở” thường dùng với “hoa”, “nụ cười” để chỉ sự bung ra, phát triển.
Một mẹo nhỏ giúp phân biệt: “Lở” có dấu hỏi (˩) giống như hình ảnh đất đá trượt xuống dốc. Còn “nở” có dấu ngã (˜) giống như cánh hoa đang xòe ra.
Phân biệt “núi nở hay núi lở” giúp học sinh viết đúng chính tả Các hiện tượng thiên nhiên như **núi nở hay núi lở** cần được phân biệt rõ ràng để tránh sai chính tả. Từ “núi lở” là cách dùng đúng để chỉ hiện tượng sạt lở đất đá trên núi. Học sinh có thể ghi nhớ quy tắc: “nở” dùng cho sự phát triển, còn “lở” dùng cho sự sụp đổ, tan rã. Việc phân biệt này giúp các em viết đúng và sử dụng từ ngữ chính xác trong bài văn.
Nguồn: https://chinhta.org
Danh mục: Danh từ