Cách phân biệt và sử dụng đúng tạo nên hay tạo lên trong tiếng Việt

Tạo nên hay tạo lên – Cách dùng từ chuẩn chính tả Nhiều học sinh thường nhầm lẫn giữa **tạo nên hay tạo lên** trong các bài văn. Cụm từ “tạo nên” mang nghĩa hình thành, làm ra một thứ gì đó. Cách dùng từ đúng giúp câu văn trở nên mạch lạc, rõ nghĩa. Các quy tắc chính tả đơn giản giúp phân biệt hai cụm từ này.

Tạo nên hay tạo lên, từ nào đúng chính tả?

“Tạo nên” là cách dùng đúng chính tả trong tiếng Việt. Từ “tạo lên” không phổ biến và không được chuẩn hóa trong từ điển tiếng Việt.

Bạn đang xem: Cách phân biệt và sử dụng đúng tạo nên hay tạo lên trong tiếng Việt

Khi muốn diễn tả việc làm ra, hình thành một điều gì đó, chúng ta luôn dùng “tạo nên”. Ví dụ: “Những nỗ lực không ngừng đã tạo nên thành công”.

Nhiều học sinh thường nhầm lẫn giữa “tạo nên” và “tạo lên” do thói quen sử dụng từ “lên” trong các cụm từ khác như “dựng lên”, “xây lên”. Tuy nhiên với từ “tạo”, chúng ta chỉ ghép với “nên” mà thôi.

Một mẹo nhỏ để ghi nhớ: Hãy liên tưởng đến cụm từ “nên người” – ý chỉ sự trưởng thành, hoàn thiện. “Tạo nên” cũng mang ý nghĩa hoàn thiện, tạo ra điều gì đó trọn vẹn và có giá trị.

Phân tích ý nghĩa và cách dùng từ “tạo nên”

“Tạo nên” là cách dùng đúng chính tả trong tiếng Việt, không dùng “tạo lên”. Từ này thường đi với các từ chỉ kết quả, thành quả.

Xem thêm : Từ nào sử dụng đúng: Ray rứt hay day dứt?

Khi nói về việc xây dựng hoặc gây dựng hay gầy dựng một điều gì đó, chúng ta luôn dùng “tạo nên” để diễn đạt chính xác nhất. Cách dùng này thể hiện sự hình thành từ dưới lên trên một cách tự nhiên.

Ví dụ đúng:
– Sự nỗ lực của tập thể đã tạo nên thành công
– Những giọt mưa tạo nên dòng sông

Ví dụ sai:
– Anh ấy tạo lên sự khác biệt
– Họ đã tạo lên một kỳ tích

Để tránh nhầm lẫn, có thể ghi nhớ quy tắc: “Tạo nên” luôn đi với những từ chỉ kết quả tích cực như thành công, thành tựu, kỳ tích. Còn “lên” thường dùng với động từ chỉ hướng như “đi lên”, “bay lên”.

Tìm hiểu vì sao không dùng “tạo lên”

“Tạo nên” là cách dùng đúng trong tiếng Việt, không dùng “tạo lên”. Cũng tương tự như cách dùng làm lên hay làm nên, từ “nên” thể hiện sự hình thành và hoàn thiện.

Từ “lên” thường dùng để chỉ hướng đi lên về mặt không gian hoặc trạng thái. Ví dụ: leo lên, bay lên, nổi lên. Còn “nên” diễn tả kết quả của một quá trình tạo dựng.

Sai: “Những nỗ lực của anh đã tạo lên thành công.”
Đúng: “Những nỗ lực của anh đã tạo nên thành công.”

Để tránh nhầm lẫn, có thể ghi nhớ quy tắc: Khi muốn diễn tả việc hình thành, xây dựng nên điều gì đó, luôn dùng “tạo nên” thay vì “tạo lên”. Cách dùng này đã ăn sâu trong văn hóa ngôn ngữ Việt Nam.

Các trường hợp thường gặp khi sử dụng “tạo nên” và “tạo lên”

“Tạo nên” là cách dùng đúng trong tiếng Việt, còn “tạo lên” là cách dùng sai. Từ “nên” kết hợp với “tạo” để diễn tả việc hình thành, làm ra một cái gì đó.

Xem thêm : Rục rịch hay dục dịch và cách phân biệt từ láy thường gặp trong tiếng Việt

Nhiều học sinh thường nhầm lẫn giữa hai cách dùng này. Tôi thường ví von đơn giản: khi xây nhà, người ta xây “nên” ngôi nhà chứ không xây “lên” ngôi nhà. Tương tự, ta cũng nói “tạo nên” thành quả.

Ví dụ cách dùng đúng:
– Sự chăm chỉ của em đã tạo nên thành công ngày hôm nay
– Những nỗ lực không ngừng tạo nên điều kỳ diệu

Ví dụ cách dùng sai cần tránh:
– Sự chăm chỉ của em đã tạo lên thành công ngày hôm nay
– Những nỗ lực không ngừng tạo lên điều kỳ diệu

Để tránh sai, các em có thể ghi nhớ: Từ “tạo” luôn đi với “nên”, giống như “xây nên”, “dựng nên”. Đây là quy tắc cố định trong tiếng Việt mà chúng ta cần tuân theo.

Mẹo nhớ cách dùng từ “tạo nên” chuẩn chính tả

“Tạo nên” là cụm từ đúng chính tả, viết thành hai từ riêng biệt. Đây là sự kết hợp giữa động từ “tạo” và phụ từ “nên” để diễn tả quá trình hình thành một điều gì đó.

Nhiều học sinh thường viết nhầm thành “tạonên” hoặc “tạo-nên”. Cách viết đúng phải tách rời hai từ: “tạo” và “nên”. Ví dụ câu đúng: “Sự chăm chỉ tạo nên thành công”. Câu sai: “Sự chăm chỉ tạonên thành công”.

Để tránh viết sai, bạn có thể áp dụng mẹo sau: Thử thay “tạo” bằng các động từ khác như “làm”, “sinh”. Nếu vẫn giữ được nghĩa câu và “nên” đứng riêng thì “tạo nên” phải viết tách rời.

Một cách khác là nhớ quy tắc: Khi “nên” đóng vai trò phụ từ chỉ kết quả của hành động, nó luôn đứng độc lập sau động từ. Như vậy “tạo nên” phải viết thành hai từ riêng biệt.

Phân biệt “tạo nên hay tạo lên” trong tiếng Việt Trong tiếng Việt, cách dùng **tạo nên hay tạo lên** có sự khác biệt rõ rệt về mặt ngữ pháp và ngữ nghĩa. Từ “tạo nên” là cách dùng chuẩn mực, phổ biến để diễn tả việc làm ra, hình thành một sự vật hay sự việc nào đó. Ngược lại, “tạo lên” là cách dùng không phù hợp với quy tắc kết hợp từ trong tiếng Việt. Học sinh cần ghi nhớ quy tắc này để tránh mắc lỗi chính tả khi viết văn bản.

Nguồn: https://chinhta.org
Danh mục: Tính từ